Σύντομος οδηγός για την κινηματογράφηση μίας συνέτευξης (CINEμαθαίνουμε)

 Ένα καλό καδράρισμα

Φροντίζουμε κατά την δημιουργία του κάδρου μας να τηρούμε τον κανόνα των τρίτων. Χωρίζουμε δηλαδή το κάδρο μας σε τρία ίσα μέρη, με δύο κάθετες γραμμές και δύο οριζόντιες γραμμές που τέμνονται σε τέσσερα σημεία. Ο συνεντευξιαζόμενος τοποθετείται στο αριστερό ή στο δεξί τρίτο της εικόνας κοιτάζοντας με κατεύθυνση προς την άλλη μεριά όπου υπάρχει πάντα αρκετός χώρος ανοιχτός.

Για να πετύχουμε το καλύτερο στήσιμο του συνεντευξιαζόμενου στήνουμε την κάμερα απέναντι του στο ύψος των ματιών του και στεκόμαστε δίπλα στην κάμερα προς την μεριά που υπάρχει ο κενός χώρος, ώστε να κοιτά εμάς (φροντίζουμε όσο γίνεται να στεκόμαστε έτσι ώστε το βλέμμα μας να είναι στο ύψος του φακού της κάμερας, κυρίως αν είναι στενός ο χώρος που κινηματογραφούμε).

Επίσης φροντίζουμε να υπάρχει χώρος πίσω από τον συνεντευξιαζόμενο ώστε και να μην είναι κολλημένος σε έναν τοίχο. Η σύνθεση του κάδρου θα πρέπει να είναι απλή και να περιέχει όλα εκείνα τα στοιχεία που θα κάνουν το θέμα σας να ξεχωρίζει και τίποτα παραπάνω γιατί η πολλή πληροφορία κουράζει το μάτι.

Σωστή εστίαση

Βάθος πεδίου είναι ο χώρος μέσα στον οποίο το πιο κοντινό και πιο απομακρυσμένο σημείο ενός αντικειμένου ή πεδίου φαίνεται με ευκρίνεια στο φακό της κάμερας, η ζώνη μέσα στην οποία ένα αντικείμενο είναι «νέτ». Συχνά στον κινηματογράφο γίνεται ένα παιχνίδι ανάμεσα στο «νέτ» και το «φλού» του ίδιου πλάνου.

 

Στην περίπτωση των σχολικών κινηματογραφικών ομάδων που δουλεύουν με την κάμερα στο αυτόματο πρέπει απλά να προσέξουμε μήπως η κάμερα εστιάσει σε λάθος σημείο και φαίνεται θολό το πρόσωπο που μας μιλάει.                                                                                                                                       (Στη διπλανή εικόνα η κάμερα έχει εστιάσει πίσω αριστερά και το πρόσωπο φαίνεται θολό.  )

Φωτισμός

Τα βασικά φώτα στην εικονοληψία είναι:

Key Light

• H βασικότερη πηγή φωτισμού (πιο δυνατό) 
• Τοποθετείται απέναντι στον ομιλητή με γωνία 45 μοιρών στο ύψος του κεφαλιού του (ίσως και λίγο παραπάνω).

Fill Light

• Τοποθετείται σε γωνία 45 μοιρών από τον ομιλητή, από την άλλη πλευρά του key light 
• Με ένταση χαμηλότερη από το Key Light. 
• Γεμίζει τις σκιες που δημιουργεί το Key Light χωρίς να τις καταργεί τελείως.

Back Light

• Μπαίνει πίσω από τον ομιλητή
  
• Χωρίζει το θέμα (π χ ομιλητή) από το φόντο

Στην περίπτωση έλλειψης επαγγελματικών πηγών φωτισμού, όπως στις περισσότερες σχολικές κινηματογραφικές ομάδες, φροντίζουμε να εκμεταλλευτούμε ότι πηγή φυσικού φωτός υπάρχει διαθέσιμο με τρόπο ώστε να αποφύγουμε τις έντονες σκιές ή την υπερφόρτιση του κινηματογραφούμενου και του κάδρου μας γενικότερα.    

         Όχι σκληρό φωτισμό                          Όχι φωτισμό μόνο από ψηλά

Χρήση παραπάνω από μία κάμερα

Η χρήση παραπάνω από μία κάμερα κατά την διάρκεια της συνέντευξης δεν θεωρείται απαραίτητη για την περίπτωση που αυτές θα χρησιμοποιηθούν σε ένα ντοκιμαντέρ, όπου εκεί είναι δυνατή η χρήση σφηνών (τα λεγόμενα b rolls: πλάνα λεπτομέρειας από το χώρο που χρησιμοποιούνται συχνά για να καλύψουν κενά στην εικόνα). Όμως στην περίπτωση της εικονοληψίας για ζητήματα προφορικής ιστορίας, όπου εκεί γίνεται χρήση μόνο του ομιλούντα, μια δεύτερη κάμερα μπορεί να βοηθήσει να αποφευχθούν τα πολλά jump cuts, χωρίς να σημαίνει ότι και με τη μία κάμερα δεν μπορεί να υπάρξει ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα. 

Ο κανόνας των 180° ή κανόνας του άξονα

Στην ουσία ο κανόνας αυτός μας λέει ότι όταν καταγράφουμε με μια, δύο ή τρεις κάμερες δύο ανθρώπους που συζητάνε (π.χ. σε μία συνέντευξη), οι κάμερες πρέπει να βρίσκονται  πάντα από την ίδια πλευρά. 

Μια φανταστική γραμμή διέρχεται οριζόντια από το κέντρο της δράσης και η κάμερα πρέπει να κινείται σε γωνία 180˚ από τη πλευρά της γραμμής στη διάρκεια του γυρίσματος μιας σκηνής έτσι ώστε να μην αποπροσανατολίζεται ο θεατής. Η κάμερα κινείται πάντα στο μισό ημικύκλιο που ορίζεται από τη γραμμή όπου διαδραματίζεται η δράση.               (Δείτε ένα επιπλέον βοηθητικό video εδώ)

Στην περίπτωση της συνέντευξης, όπου αυτός που παίρνει την συνέντευξη είναι εκτός πλάνου η γραμμή του άξονα δημιουργείται από το βλέμμα του συνεντευξιαζόμενου όπου που κοιτά προς αυτόν.

Ο κανόνας των 30°

Σε κάθε αλλαγή πλάνου, η γωνία της κάμερας πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 30 μοιρών, αλλιώς οι θεατές ίσως αντιληφθούν ένα έντονο jump cut («πήδημα» ή κούνημα της κάμερας).

        (Δείτε το σχετικό video εδώ)